Duurzame Energie, Warmtepomp, Zonnepanelen, nulwoningen e.d.

[Tampert]

Met onbekende bedoelde ik bij de consument. Hun spullen zijn minder fancy.

De keren dat ik er nu mee gewerkt heb vind ik het fijn en goed spul. Gewoon degelijk zonder poespas er omheen. Perfect voor off-grid/backup/solar/batterijen.

Ik denk ook eerder dat ik in mijn (nog te bouwen) volgende woning zal bouwen met Victron Energy dan dat ik omvormers van SolarEdge oid gebruik.

Al eens gekeken naar Enphase micro inverters? Ook in 3-fase config mogelijk. Alleen de vraag waarvoor je perse 3fase nodig hebt als je alles uit je accu's gaat tappen.

Enphase bevalt ons erg goed.

 

[Tampert]

pff. ben weer ergens aan begonnen. Voor ons nieuwe pand zijn we aan het bekijken om een DC netwerk aan te leggen. LED drivers DC met dimfunctie, USB-C 100 watt aansluitingen, warmtepompen op DC (zijn ze al, maar dus de AC-DC conversie overslaan) .. Eigenlijk zijn nog maar heel weinig zaken AC. Dan ook nog de panden onderling met DC verbinden. Dit alles op een 3x80 amp AC puur voor bijladen van de accu's of bij over capaciteit terugleveren. Alleen Tesla is vaag over de Powerpack 2. (ik denk 400 volt, maar niet duidelijk) Ik wil DC het powerpack in, en DC het powerpack uit. De conversie naar AC wil ik met aparte inverters regelen per blok. Alleen terugleveren aan het net wil ik via de inverter van het powerpack laten verlopen. Over twee weken meer info, maar wilde het ff kwijt misschien wel hier DC goeroes aanwezig met tips! Huidige systemen zijn er in 350 volt en 700 volt. Met het ook op het toekomstig laden zou ik voor 700 volt willen gaan eigenlijk.

DC hoeft natuurlijk niet op die hoge spanningen. Als je de Victron systemen gebruikt gaat dat vaak tot 48Vdc. Maar zijn de stromen weer hoog.

Op de zonnepanelen moet ook dan natuurlijk een regeling toegepast worden. Maar wat het rendement oordeel is weet ik niet zo.
Kan me wel voorstellen dat als de 50hz straling op deze manier uit je gebouw gehaald is, het mogelijk voor de mensen een gezondere omgeving wordt.

 

[Vantage]

Kan me wel voorstellen dat als de 50hz straling op deze manier uit je gebouw gehaald is, het mogelijk voor de mensen een gezondere omgeving wordt.

Heb je hier een artikel oid van? Dat 50hz straling schadelijk is? Alleen als het gaat om enorme voltages is dat zo toch? Bijvoorbeeld hoogspanningskabels van 380.000 volt.

 

[CO2CLEAN]

Heb je hier een artikel oid van? Dat 50hz straling schadelijk is? Alleen als het gaat om enorme voltages is dat zo toch? Bijvoorbeeld hoogspanningskabels van 380.000 volt.

Ik heb e.e.a. opgezocht voor een project voor mijn studie en uiteindelijk blijkt er geen oorzakelijk verband aangetoond te zijn mbt hoogspanningslijnen. Het lastigste aan gezondheidsvraagstukken is de bewijslast dat iets geen effect heeft. Deze onzekerheid (het niet kunnen bewijzen van geen effect) brengt voorzorgsmaatregelen met zich mee. Hier staat o.a. wat info via het RIVM: Gezondheidseffecten - RIVM

 

[Tampert]

Wij willen een nieuw huis gaan bouwen. Liefste een nul-woning. Als de isolatie van de woning erg goed is, dan heb je weinig energie voor verwarmen nodig. Veel installateurs adviseren een warmtepomp. Best prijzig apparaat en installatie. Stel je steekt dat geld in meer zonnepanelen of besteed het aan betere isolatie en verwarm het huis lekker elektrisch met een paar KW maximaal. Rendement is dan misschien lager maar als ik toch zat energie vanuit het dak opwek dan is dat wellicht geen probleem.

Weten jullie iemand die hier ervaring mee heeft en mee kan brainstormen/adviseren?

Als ik de gevestigde installateurs benader, adviseren ze meteen een warmtepomp of een gas-CV ketel :-(

Thx!

 

[Tampert]

Ik heb e.e.a. opgezocht voor een project voor mijn studie en uiteindelijk blijkt er geen oorzakelijk verband aangetoond te zijn mbt hoogspanningslijnen. Het lastigste aan gezondheidsvraagstukken is de bewijslast dat iets geen effect heeft. Deze onzekerheid (het niet kunnen bewijzen van geen effect) brengt voorzorgsmaatregelen met zich mee. Hier staat o.a. wat info via het RIVM: Gezondheidseffecten - RIVM

Ik heb hier helaas geen info of bewijs van. Idd je woning zit al vol met elektriciteitsleidingen. Eerder heb ik Zweedse onderzoeken gelezen die effecten niet uitsluiten...

 

[Pascal-R]

Wij willen een nieuw huis gaan bouwen. Liefste een nul-woning. Als de isolatie van de woning erg goed is, dan heb je weinig energie voor verwarmen nodig. Veel installateurs adviseren een warmtepomp. Best prijzig apparaat en installatie. Stel je steekt dat geld in meer zonnepanelen of besteed het aan betere isolatie en verwarm het huis lekker elektrisch met een paar KW maximaal. Rendement is dan misschien lager maar als ik toch zat energie vanuit het dak opwek dan is dat wellicht geen probleem.

Weten jullie iemand die hier ervaring mee heeft en mee kan brainstormen/adviseren?

Als ik de gevestigde installateurs benader, adviseren ze meteen een warmtepomp of een gas-CV ketel :-(

Thx!

Zo bizar duur is een warmtepomp toch niet. Zeker niet met de subsidie die er op zit. Zeker zo belangrijk bij een nul-woning is dat het huis in de zomer niet te warm wordt. Het ontwerp is daarin al een belangrijk punt, maar een warmtepomp biedt daarin ook deels de oplossing.

De boringen voor een aardwarmtepomp vind ik persoonlijk nog altijd erg hoog. Bij ons huis zou dat uitkomen op 15.000 (incl btw). Een lucht water warmtepomp is in principe net zo duur in aanschaf als een aardwarmtepomp echter zonder die boring maar verbruikt meer elektriciteit. Voor dat prijsverschil kan ik aardig wat zonnepanelen leggen .

Wat een warmtepomp veelal duur maakt is de laagtemperatuur vloerverwarming die je nodig hebt.
Of nog meer isoleren een oplossing biedt, ik betwijfel dat. Je zal op een gegeven moment naar 40 of 50cm isolatie toe moeten. Bij ons gaat er 20 cm rockwool in (pir is momenteel lastig aan te komen en enorm duur) en daarmee halen we de huidige eisen. Maar om een nul op de meter woning te bouwen moet je nog flink wat verder met isolatie, al helemaal als je nagenoeg niet meer wilt verwarmen (passief huis). Dat vergt constructief aanpassingen.

 

[rhendrikx]

Met veel interesse de hele discussie gelezen. We krijgen hier op de zaak (PV) veel vragen over, mn. van particulieren. Alles hebben we al een keer doorgerekend. Hieronder een korte samenvatting van onze conclusies:

1. Warmtepompen: enkel financieel rendabel voor nieuwbouw. In dat geval zeker doen, desgewenst wat extra hypotheek nemen. Verdient zich altijd terug. Voor bestaande woningbouw nog niet rendabel te krijgen. In veel gevallen moet de hele woning overhoop (vloerverwarming, nieuwe radiatoren, buffervat, pijpen/leidingen. etc. Lucht-water systemen zijn in de praktijk altijd te plaatsen en hebben inmiddels ook een goed rendement en produceren ook warm tapwater. Heb je een voldoende grote tuin en mag je in de grond boren, dan is dat altijd beter (lees rendabeler).

2. Zonnecollectoren: in NL al een poos uit de gratie. In de praktijk veel technische problemen en bovendien matig rendabel. Doen het in de zomer prima, maar dan is de warmwater behoefte laag. En salderen gaat met collectoren helaas niet. Veel van onze klanten vragen ons om zonnecollectoren te verwijderen om plaats te maken voor zonnepanelen.

3. Zonnepanelen: onder de salderingswet altijd de moeite waard. In de prkatijk zien we geen installaties onder de 6 a 8 panelen ivm de relatief hoge kosten en het gedoe. Ook meer panelen laten leggen dan voor eigen gebruik is meestal wel rendabel zolang energieleveranciers als VandeBron ca. 12 cent voor teruglevering boven eigen verbruik betalen. We zien inmiddels terugverdientijden van zonnepanelen van onder de 5 jaar. Let wel: als je veel stroom verbruikt (boven de 10.000 kWh/jaar) dan gaat de opbrengst van de zonnepanelen af van de top van het verbruik. Dus bij kleine PV installaties die minder leveren dan het verschil tussen verbruik minus 10.000 kWh is dan de terugverdientijd aan stukje langer.

4. Zonnepanelen in Oost-West opstelling vs. Zuid-opstelling: zp in Zuid-opstelling leveren op jaarbasis altijd meer op dan in Oost-West opstelling. Oost-West opstelling eigenlijk enkel interessant als het aantal wenselijke panelen niet in Zuid-opstelling op hte dak past. Op plat dak draagt een Oost-West opstelling nauwelijks bij aan het beter 'uitsmeren' van de opbrengst over de dag doordat de panelen op platte daken tegenwoordig onder een rlatief lage hellingshoek worden geplaatst. Dus ook na de salderingswet verwacht ik geen financieel voordeel van een Oost-West opstelling tov. een Zuid-opstelling. Op hellende daken wordt de opstelling door het dak bepaald dus speelt de discussie eigenlijk niet. Oost-West opstelling ziet er wel mooier uit....

5. Accus i.c.m. zonnepanelen: onder de salderingswet niet aan beginnen, ben je een dief van je eigen portemonnaie. Wacht gewoon tot na de salderingswet, dan zijn ze een stuk goedkoper. Ook milieutechnisch niet slim, immers is er voor alle gesaldeerde (terugeleverde) elektriciteit momenteel in West-Europa een gebruiker te vinden (op enkele momenten per jaar na als het in Duitsland hard waait in het weekend). Standaard accusystemen van SolarEdge en Sonnen zijn allemaal grid-georienteerd. Wil je bij stoomuitval toch blijven doorwerken achter je PC, dan helpt dit dus niets. Wel kun je speciale (relatief kostbare) aanvullende apparatuur plaatsen waardoor je bij stroomuitval wel je eigen back-up hebt. Hoegezegd, dat is wel relatief kostbaar. We adviseren onze klanten om dan eerder te denken aan 1 of meerdere UPS-en. Bijvoorbeeld 1 onder het bureau voor de PC en 1 in de meterkast voor de router. Dat kosten je ordegroote EUR 150.

6. Windmolens: voor privegebruik onder de salderingswet niet aantrekkelijk. (FInancieel rendement van deze kleine windmolens is veel lager dan van zonnepanelen. Bovendien lastig te plaatsen (veelal vergunning nodig) en onderhoudsgevoelig.

7. DC spanningsnet in de woning: veelal denkt men dan aan een 12v netwerk zodat de LED lampjes hierop kunnen branden. Je hebt dan aparte bedrading in de woning nodig, naast de normale 230v bedrading. De gangbare huishoudelijke apparaten hebben immers voorlopig allemaal 230v nodig. Stroomverbruik van die paar ledlampen is relatief laag, dus de winst in termen van het uitsparen van verliezen in conversie van DC naar AC zijn verwaarloosbaar.

8. Volledig off-grid met zonnepanelen en accus: helaas voorlopig in Nederland niet haalbaar. De aangeboden storagesystemen voor particulieren hebben een capaciteit van 5 tot 10 kWh. Hiermee kun je een nacht overbruggen (als je geen Tesla rijdt en geen warmtepompen hebt), maar bij lange na niet de winter. Op koude winterdagen gebruiken mijn eigen warmtepompen meer dan 100 kWh/dag.....

9. Energieadviseur inschakelen? Mijns inziens overbodig. Deze dames en heren komen altijd tot dezelfde conclusies:
- eerst huis goed isoleren (enkelvoudig glas vervangen, spouwmuur isolatie aanbrengen, dak en kruipruimte isoleren)
- alle lampen vervangen door ledlampen
- als je dan nog geld overhebt zonnepanelen plaatsen

Die EUR 200 voor het onderzoekje kun je jezelf makkelijk besparen.

10. Victron: absoluut de specialisten op gebied van off-grid en hybride systemen. Weten echt alles van het laden van accu's (een vak apart!). Systemen echter wel erg duur. Maar ze kunnen alles, In veel gevallen is er ook wel een specialist nodig voor het ontwerp en de inrichting van een systeem. Dit kun je niet zelf met de handleiding. Voor particuliere woningen te duur en over the top. Voor mobiele toepassingen (mn. maritiem) , bedrijfskritische systemen e.d. kun je niet om ze heen.

Onze ervaring is dat in NL de focus van mn. particulieren bij al dit soort zaken op de terugverdientijd ligt. Dat vinden we zelf wel jammer, immers was het oorspronkelijk om het milieu te doen. Zelf put ik wel erg veel voldoening uit het feit dat we thuis volledig fossielvrij zijn. Recentelijk ook de aanmaakblokje voor de BBQ in de ban gedaan nadat ik een Looflighter cadeau kreeg. Geweldig apparaat. Sinds kort hoef ik niemand meer te vragen om de BBQ aan te steken maar staan mijn zoons al in de rij om dat te mogen doen Het enige wat bij ons thuis nog rest is de benzinemaaier. Elektrisch maaien wel geprobeerd maar op ons 'boerengazon' dat meer weg heeft van een knollenveld geen succes...

 

[Pascal-R]

Met veel interesse de hele discussie gelezen. We krijgen hier op de zaak (PV) veel vragen over, mn. van particulieren. Alles hebben we al een keer doorgerekend. Hieronder een korte samenvatting van onze conclusies:

1. Warmtepompen: enkel financieel rendabel voor nieuwbouw. In dat geval zeker doen, desgewenst wat extra hypotheek nemen. Verdient zich altijd terug. Voor bestaande woningbouw nog niet rendabel te krijgen. In veel gevallen moet de hele woning overhoop (vloerverwarming, nieuwe radiatoren, buffervat, pijpen/leidingen. etc. Lucht-water systemen zijn in de praktijk altijd te plaatsen en hebben inmiddels ook een goed rendement en produceren ook warm tapwater. Heb je een voldoende grote tuin en mag je in de grond boren, dan is dat altijd beter (lees rendabeler).

2. Zonnecollectoren: in NL al een poos uit de gratie. In de praktijk veel technische problemen en bovendien matig rendabel. Doen het in de zomer prima, maar dan is de warmwater behoefte laag. En salderen gaat met collectoren helaas niet. Veel van onze klanten vragen ons om zonnecollectoren te verwijderen om plaats te maken voor zonnepanelen.

3. Zonnepanelen: onder de salderingswet altijd de moeite waard. In de prkatijk zien we geen installaties onder de 6 a 8 panelen ivm de relatief hoge kosten en het gedoe. Ook meer panelen laten leggen dan voor eigen gebruik is meestal wel rendabel zolang energieleveranciers als VandeBron ca. 12 cent voor teruglevering boven eigen verbruik betalen. We zien inmiddels terugverdientijden van zonnepanelen van onder de 5 jaar. Let wel: als je veel stroom verbruikt (boven de 10.000 kWh/jaar) dan gaat de opbrengst van de zonnepanelen af van de top van het verbruik. Dus bij kleine PV installaties die minder leveren dan het verschil tussen verbruik minus 10.000 kWh is dan de terugverdientijd aan stukje langer.

4. Zonnepanelen in Oost-West opstelling vs. Zuid-opstelling: zp in Zuid-opstelling leveren op jaarbasis altijd meer op dan in Oost-West opstelling. Oost-West opstelling eigenlijk enkel interessant als het aantal wenselijke panelen niet in Zuid-opstelling op hte dak past. Op plat dak draagt een Oost-West opstelling nauwelijks bij aan het beter 'uitsmeren' van de opbrengst over de dag doordat de panelen op platte daken tegenwoordig onder een rlatief lage hellingshoek worden geplaatst. Dus ook na de salderingswet verwacht ik geen financieel voordeel van een Oost-West opstelling tov. een Zuid-opstelling. Op hellende daken wordt de opstelling door het dak bepaald dus speelt de discussie eigenlijk niet. Oost-West opstelling ziet er wel mooier uit....

5. Accus i.c.m. zonnepanelen: onder de salderingswet niet aan beginnen, ben je een dief van je eigen portemonnaie. Wacht gewoon tot na de salderingswet, dan zijn ze een stuk goedkoper. Ook milieutechnisch niet slim, immers is er voor alle gesaldeerde (terugeleverde) elektriciteit momenteel in West-Europa een gebruiker te vinden (op enkele momenten per jaar na als het in Duitsland hard waait in het weekend). Standaard accusystemen van SolarEdge en Sonnen zijn allemaal grid-georienteerd. Wil je bij stoomuitval toch blijven doorwerken achter je PC, dan helpt dit dus niets. Wel kun je speciale (relatief kostbare) aanvullende apparatuur plaatsen waardoor je bij stroomuitval wel je eigen back-up hebt. Hoegezegd, dat is wel relatief kostbaar. We adviseren onze klanten om dan eerder te denken aan 1 of meerdere UPS-en. Bijvoorbeeld 1 onder het bureau voor de PC en 1 in de meterkast voor de router. Dat kosten je ordegroote EUR 150.

6. Windmolens: voor privegebruik onder de salderingswet niet aantrekkelijk. (FInancieel rendement van deze kleine windmolens is veel lager dan van zonnepanelen. Bovendien lastig te plaatsen (veelal vergunning nodig) en onderhoudsgevoelig.

7. DC spanningsnet in de woning: veelal denkt men dan aan een 12v netwerk zodat de LED lampjes hierop kunnen branden. Je hebt dan aparte bedrading in de woning nodig, naast de normale 230v bedrading. De gangbare huishoudelijke apparaten hebben immers voorlopig allemaal 230v nodig. Stroomverbruik van die paar ledlampen is relatief laag, dus de winst in termen van het uitsparen van verliezen in conversie van DC naar AC zijn verwaarloosbaar.

8. Volledig off-grid met zonnepanelen en accus: helaas voorlopig in Nederland niet haalbaar. De aangeboden storagesystemen voor particulieren hebben een capaciteit van 5 tot 10 kWh. Hiermee kun je een nacht overbruggen (als je geen Tesla rijdt en geen warmtepompen hebt), maar bij lange na niet de winter. Op koude winterdagen gebruiken mijn eigen warmtepompen meer dan 100 kWh/dag.....

9. Energieadviseur inschakelen? Mijns inziens overbodig. Deze dames en heren komen altijd tot dezelfde conclusies:
- eerst huis goed isoleren (enkelvoudig glas vervangen, spouwmuur isolatie aanbrengen, dak en kruipruimte isoleren)
- alle lampen vervangen door ledlampen
- als je dan nog geld overhebt zonnepanelen plaatsen

Die EUR 200 voor het onderzoekje kun je jezelf makkelijk besparen.

10. Victron: absoluut de specialisten op gebied van off-grid en hybride systemen. Weten echt alles van het laden van accu's (een vak apart!). Systemen echter wel erg duur. Maar ze kunnen alles, In veel gevallen is er ook wel een specialist nodig voor het ontwerp en de inrichting van een systeem. Dit kun je niet zelf met de handleiding. Voor particuliere woningen te duur en over the top. Voor mobiele toepassingen (mn. maritiem) , bedrijfskritische systemen e.d. kun je niet om ze heen.

Onze ervaring is dat in NL de focus van mn. particulieren bij al dit soort zaken op de terugverdientijd ligt. Dat vinden we zelf wel jammer, immers was het oorspronkelijk om het milieu te doen. Zelf put ik wel erg veel voldoening uit het feit dat we thuis volledig fossielvrij zijn. Recentelijk ook de aanmaakblokje voor de BBQ in de ban gedaan nadat ik een Looflighter cadeau kreeg. Geweldig apparaat. Sinds kort hoef ik niemand meer te vragen om de BBQ aan te steken maar staan mijn zoons al in de rij om dat te mogen doen Het enige wat bij ons thuis nog rest is de benzinemaaier. Elektrisch maaien wel geprobeerd maar op ons 'boerengazon' dat meer weg heeft van een knollenveld geen succes...

Vraag ten aanzien van punt 1 en een warmtepomp op aardwarmte van een lucht water. Ik heb verschillende berekeningen ontvangen. Alle installateurs riepen dat een warmtepomp met aardwarmte de betere investering is, want hoger rendement. Echter,de scop van een aardwarmtepomp ligt op ca 5, die van luchtwater op ca 4. Oftewel ongeveer 20 procent meer elektriciteit. Maar daarvoor moet ik wel een investering doen van 15k. Als ik dat in zonnepanelen investeer, haal ik ruim t volledige verbruik van een lucht-water warmtepomp terug. Dus hoe is dat op dit moment de betere investering?

 

[rhendrikx]

Als je puur financieel redeneert, gaat het om de volgordelijkheid van investeren. Dus eerst zonnepanelen plaatsen en pas daarna een warmtepomp. In die zin heb je gelijk. Als je budget hebt voor een lucht water WP en zonnepanelen, dan is dat waarschijnlijk een betere investering dan sec in een aardWP. Maar als je de investering kunt doen dan is uiteindelijk op de lange termijn het beste om zowel ZP als een aardWP te plaatsen....

 

[rhendrikx]

Het is ook afhankelijk van de ruimte op je dak die bepaalt hoeveel ZP je kunt plaatsen.

 

[ebullio]

Zo bizar duur is een warmtepomp toch niet. Zeker niet met de subsidie die er op zit. Zeker zo belangrijk bij een nul-woning is dat het huis in de zomer niet te warm wordt. Het ontwerp is daarin al een belangrijk punt, maar een warmtepomp biedt daarin ook deels de oplossing.

De boringen voor een aardwarmtepomp vind ik persoonlijk nog altijd erg hoog. Bij ons huis zou dat uitkomen op 15.000 (incl btw). Een lucht water warmtepomp is in principe net zo duur in aanschaf als een aardwarmtepomp echter zonder die boring maar verbruikt meer elektriciteit. Voor dat prijsverschil kan ik aardig wat zonnepanelen leggen .

Wat een warmtepomp veelal duur maakt is de laagtemperatuur vloerverwarming die je nodig hebt.
Of nog meer isoleren een oplossing biedt, ik betwijfel dat. Je zal op een gegeven moment naar 40 of 50cm isolatie toe moeten. Bij ons gaat er 20 cm rockwool in (pir is momenteel lastig aan te komen en enorm duur) en daarmee halen we de huidige eisen. Maar om een nul op de meter woning te bouwen moet je nog flink wat verder met isolatie, al helemaal als je nagenoeg niet meer wilt verwarmen (passief huis). Dat vergt constructief aanpassingen.

"Laagtemperatuur vloerverwarming" Is er ook hoogtemperatuur vloerverwarming dan?

 

[rhendrikx]

Niet met een warmtepomp, wel met een tradionele CV ketel. De warmtepompen zijn niet in staat om water met een hoge temperatuur te produceren. Het gevolg is dat de lussen van de vloerverwarming veel korter op elkaar moeten worden gelegd dan met een traditionele CV ketel. Daarom moet oude vloerverwarming vaak op de schop als er een warmtepomp wordt geplaatst.... Anders krijg je het niet voldoende warm....

 

[pvh]

@rhendrikx

1. Warmtepompen: enkel financieel rendabel voor nieuwbouw. In dat geval zeker doen, desgewenst wat extra hypotheek nemen. Verdient zich altijd terug. Voor bestaande woningbouw nog niet rendabel te krijgen. In veel gevallen moet de hele woning overhoop (vloerverwarming, nieuwe radiatoren, buffervat, pijpen/leidingen. etc. Lucht-water systemen zijn in de praktijk altijd te plaatsen en hebben inmiddels ook een goed rendement en produceren ook warm tapwater. Heb je een voldoende grote tuin en mag je in de grond boren, dan is dat altijd beter (lees rendabeler).

Jij doelt hiermee op grondgebonden warmtepompen. Deze zie je overigens steeds vaker uit de gratie raken. Lucht/Water warmtepomp van bijvoorbeeld Nibe en Samsung kunnen gewoon 60 graden verwarmen, niet ideaal en zeker niet in de winter, maar je kan ook radiatoren vervangen voor lage temperatuur radiatoren. Nog altijd voordeliger dan vloerverwarming aanleggen. Overigens als je al bestaande vloerverwarming hebt, kan je ook een warmtepomp gebruiken, de groepen doen zelf aanvoer en retour mengen. Jekan ook zogenoemde kick-spaces installeren onder je keukenkastjes. Dan is er ook voor particulieren subsidie, echte cash subsidie, niet "subsidie" in de vorm van aftrek winst. De conclusie dat boren altijd beter is deel ik niet. Bij voldoende PV mogelijkheden prevaleert lucht/water altijd naar mijn mening.

2. Zonnecollectoren: in NL al een poos uit de gratie. In de praktijk veel technische problemen en bovendien matig rendabel. Doen het in de zomer prima, maar dan is de warmwater behoefte laag. En salderen gaat met collectoren helaas niet. Veel van onze klanten vragen ons om zonnecollectoren te verwijderen om plaats te maken voor zonnepanelen.

Helemaal mee eens. Al eens eerder door mij aangehaald, is het eigenlijk belachelijk dat een veel beter rendement oplossing geen subsidie heeft. Wij hebben direct door DC vanuit gewone PV panelen gevoede boilers, welke aan het AC net energie gaan terugleveren middels een inverter. In het voorjaar/zomer veel zonlicht, weinig behoefte aan warm water = veel terugleveren. In de wintermaanden DC en anders 2000 watt uit het net waar je aan hebt teruggeleverd in de zomermaanden.

3. Zonnepanelen: onder de salderingswet altijd de moeite waard. In de prkatijk zien we geen installaties onder de 6 a 8 panelen ivm de relatief hoge kosten en het gedoe. Ook meer panelen laten leggen dan voor eigen gebruik is meestal wel rendabel zolang energieleveranciers als VandeBron ca. 12 cent voor teruglevering boven eigen verbruik betalen. We zien inmiddels terugverdientijden van zonnepanelen van onder de 5 jaar. Let wel: als je veel stroom verbruikt (boven de 10.000 kWh/jaar) dan gaat de opbrengst van de zonnepanelen af van de top van het verbruik. Dus bij kleine PV installaties die minder leveren dan het verschil tussen verbruik minus 10.000 kWh is dan de terugverdientijd aan stukje langer.

Hoogste rendement altijd 0 op de meter. Dat je dan mogelijk teveel gaat terugleveren is altijd beter dan te weinig ivm inderdaad de eerste 10.000 kWh waar hoge energiebelasting op zit. En ook hier weer, zoals jij in je slotzin ook aangeeft, mensen moeten eens stoppen met dat terugverdientijd gedoe. Als je geen PV systeem hebt, betaal je toch ook stroom? Als je al van terugverdienen wil spreken zonder enig milieu oogpunt moet je 20 jaar nemen als periode. Garantie panelen, lineaire lening (kan ook fictief) om de 5 jaar rekening houden met vervangen inverter (Worst Case) moet het heel vreemd lopen als je dan in 20 jaar niet de investeringen inclusief rente hebt terugverdient.

4. Zonnepanelen in Oost-West opstelling vs. Zuid-opstelling: zp in Zuid-opstelling leveren op jaarbasis altijd meer op dan in Oost-West opstelling. Oost-West opstelling eigenlijk enkel interessant als het aantal wenselijke panelen niet in Zuid-opstelling op hte dak past. Op plat dak draagt een Oost-West opstelling nauwelijks bij aan het beter 'uitsmeren' van de opbrengst over de dag doordat de panelen op platte daken tegenwoordig onder een rlatief lage hellingshoek worden geplaatst. Dus ook na de salderingswet verwacht ik geen financieel voordeel van een Oost-West opstelling tov. een Zuid-opstelling. Op hellende daken wordt de opstelling door het dak bepaald dus speelt de discussie eigenlijk niet. Oost-West opstelling ziet er wel mooier uit....

Sorry, maar dit is wel heel erg kort door de bocht. 0 op de meter moet het doel zijn, en dan heb je niets aan een hoog piekvermogen wat je met een zuid opstelling zal hebben. De nestaansluiting voor 0 op de meter met een oost/west opstelling kan veel kleiner zijn. Immers, gehele dag een paraboolopbrengst en geen hoge pieken. Juist na de salderingsregeling heb je hier ook meer aan. Wat heb je aan een hoog piekvermogen waardoor je relatief op een kort moment er veel gaat terugleveren, en later weer uit het net moet gaan halen en zonder salderingsregeling dus duurder uit zal zijn in tegen stelling tot een oost-west opstelling waarbij je een geleidelijke opbrengst hebt? Overigens is het echt onzin dat een goed aangelegd oost/west opstelling minder zal opbrengen dan een Zuid opstelling. Met CIS panelen van SolarEdge van maar 170/175 Wp haal je met gemak een betere opbrengst in oost/west dan met Kristaline panelen. Er zijn overigens erg veel verschillen in opbrengt van panelen, alleen de ziekelijke subsidie regeling waar er alleen naar Wp gekeken wordt zorgt vaak voor keuze in hope Wp panelen.

5. Accus i.c.m. zonnepanelen: onder de salderingswet niet aan beginnen, ben je een dief van je eigen portemonnaie. Wacht gewoon tot na de salderingswet, dan zijn ze een stuk goedkoper. Ook milieutechnisch niet slim, immers is er voor alle gesaldeerde (terugeleverde) elektriciteit momenteel in West-Europa een gebruiker te vinden (op enkele momenten per jaar na als het in Duitsland hard waait in het weekend). Standaard accusystemen van SolarEdge en Sonnen zijn allemaal grid-georienteerd. Wil je bij stoomuitval toch blijven doorwerken achter je PC, dan helpt dit dus niets. Wel kun je speciale (relatief kostbare) aanvullende apparatuur plaatsen waardoor je bij stroomuitval wel je eigen back-up hebt. Hoegezegd, dat is wel relatief kostbaar. We adviseren onze klanten om dan eerder te denken aan 1 of meerdere UPS-en. Bijvoorbeeld 1 onder het bureau voor de PC en 1 in de meterkast voor de router. Dat kosten je ordegroote EUR 150.

Voor alleen dit doel inderdaad niet aan beginnen nu. Als je echter veel waarde hecht aan zekerheid van je stroomvoorziening, bijvoorbeeld door zaak aan huis, is het echt zo gek nog niet. Ook hoef je niet perse off-grid te kunnen gaan waarbij PV blijft werken. Wel kiezen voor direct DC naar DC vanuit PV naar accu ivm verliezen.

6. Windmolens: voor privegebruik onder de salderingswet niet aantrekkelijk. (FInancieel rendement van deze kleine windmolens is veel lager dan van zonnepanelen. Bovendien lastig te plaatsen (veelal vergunning nodig) en onderhoudsgevoelig.

eens.

7. DC spanningsnet in de woning: veelal denkt men dan aan een 12v netwerk zodat de LED lampjes hierop kunnen branden. Je hebt dan aparte bedrading in de woning nodig, naast de normale 230v bedrading. De gangbare huishoudelijke apparaten hebben immers voorlopig allemaal 230v nodig. Stroomverbruik van die paar ledlampen is relatief laag, dus de winst in termen van het uitsparen van verliezen in conversie van DC naar AC zijn verwaarloosbaar.

Ja en nee. DC net staan nog in de kinderschoenen, maar niet alleen LED is DC. Warmtepompen, wasmachines, drogers, Televisies, eigenlijk is maar heel weinig echt AC. alles is DC maar hebben een interne of externe omvormer. Voor besparing? nee, inderdaad niet doen. Nieuwbouw? Zeker overwegen.

8. Volledig off-grid met zonnepanelen en accus: helaas voorlopig in Nederland niet haalbaar. De aangeboden storagesystemen voor particulieren hebben een capaciteit van 5 tot 10 kWh. Hiermee kun je een nacht overbruggen (als je geen Tesla rijdt en geen warmtepompen hebt), maar bij lange na niet de winter. Op koude winterdagen gebruiken mijn eigen warmtepompen meer dan 100 kWh/dag.....

eens

9. Energieadviseur inschakelen? Mijns inziens overbodig. Deze dames en heren komen altijd tot dezelfde conclusies:
- eerst huis goed isoleren (enkelvoudig glas vervangen, spouwmuur isolatie aanbrengen, dak en kruipruimte isoleren)
- alle lampen vervangen door ledlampen
- als je dan nog geld overhebt zonnepanelen plaatsen

Die EUR 200 voor het onderzoekje kun je jezelf makkelijk besparen.

Helemaal mee eens!

10. Victron: absoluut de specialisten op gebied van off-grid en hybride systemen. Weten echt alles van het laden van accu's (een vak apart!). Systemen echter wel erg duur. Maar ze kunnen alles, In veel gevallen is er ook wel een specialist nodig voor het ontwerp en de inrichting van een systeem. Dit kun je niet zelf met de handleiding. Voor particuliere woningen te duur en over the top. Voor mobiele toepassingen (mn. maritiem) , bedrijfskritische systemen e.d. kun je niet om ze heen.

Helemaal mee eens!

Onze ervaring is dat in NL de focus van mn. particulieren bij al dit soort zaken op de terugverdientijd ligt. Dat vinden we zelf wel jammer, immers was het oorspronkelijk om het milieu te doen. Zelf put ik wel erg veel voldoening uit het feit dat we thuis volledig fossielvrij zijn. Recentelijk ook de aanmaakblokje voor de BBQ in de ban gedaan nadat ik een Looflighter cadeau kreeg. Geweldig apparaat. Sinds kort hoef ik niemand meer te vragen om de BBQ aan te steken maar staan mijn zoons al in de rij om dat te mogen doen Het enige wat bij ons thuis nog rest is de benzinemaaier. Elektrisch maaien wel geprobeerd maar op ons 'boerengazon' dat meer weg heeft van een knollenveld geen succes...

FM-170 Elektrische Zitmaaier | Frisian Motors Zakelijk met de hoogste MIA/VAMIL regeling als je Lithium accu's neemt.

 

[pvh]

Niet met een warmtepomp, wel met een tradionele CV ketel. De warmtepompen zijn niet in staat om water met een hoge temperatuur te produceren. Het gevolg is dat de lussen van de vloerverwarming veel korter op elkaar moeten worden gelegd dan met een traditionele CV ketel. Daarom moet oude vloerverwarming vaak op de schop als er een warmtepomp wordt geplaatst.... Anders krijg je het niet voldoende warm....

Dit is echt afhankelijk van meerdere factoren, en sorry ook hier weer te kort door de bocht. Bijvoorbeeld de ondervloer, deze zal als soort warmte batterij worden gebruikt afhankelijk van de samenstelling en of het een BBG of tussenvloer betreft, en dan is langzame verder uit elkaar liggende leidingen niet per se een issue. Wel schakelen tussen verwarmen en koelen kan even onprettig zijn. Warmtepompen in combinatie met bij-verwarming werkt echt prima. Vaak kunnen ze 50-60 graden water zonder bijverwarming maken en dat is prima voor douchen etc en geen gedoe met legionella. Wel zal je een groter boilervat moeten hebben, maar als je electrische bijverwarming hebt, of nog beter, een doorstroomboiler bij je tappunt ben je echt wel stukken economischer uit. 90 graden water op temperatuur houden is lastiger dan 40-60 graden aanvoer en middels na-verwarming op de gewenste temperatuur brengen.

Afijn, wat ik wil aangeven, goed bedoelde adviezen zijn prima, maar iedere situatie is anders en zal er toch wat meer dan een paar regels advies nodig zijn. Laten we mensen hier niet onnodig demotiveren aub.....

 

[PGMyst]

Vraag ten aanzien van punt 1 en een warmtepomp op aardwarmte van een lucht water. Ik heb verschillende berekeningen ontvangen. Alle installateurs riepen dat een warmtepomp met aardwarmte de betere investering is, want hoger rendement. Echter,de scop van een aardwarmtepomp ligt op ca 5, die van luchtwater op ca 4. Oftewel ongeveer 20 procent meer elektriciteit. Maar daarvoor moet ik wel een investering doen van 15k. Als ik dat in zonnepanelen investeer, haal ik ruim t volledige verbruik van een lucht-water warmtepomp terug. Dus hoe is dat op dit moment de betere investering?

De discussie WP lucht-water of WP water-water is eigenlijk niet meer aan de orde als er uitgegaan wordt van een goed geïsoleerde woning. Zo goed als alle woningen en villa's die wij momenteel ontwerpen zijn BEN (Bijna Energie Neutraal) dan wel Nul-energiewoningen. De energiebehoefte van dergelijke woningen is dermate laag dat een klein verschil in COP niet opweegt tegen de forse meer-investering van een WP water-water. De terugverdientijd wordt in dat geval langer dan de vermoedelijke levensduur van het systeem.

Onze eigen woning/kantoor bijvoorbeeld is een houtskeletbouw met zonnepanelen en een WP lucht-water. Wij verwarmen hier het volledige gebouw mee door middel van vloerverwarming en een boiler van maar liefst 500 liter om aan onze sanitaire behoeften te voldoen. Gemeten over het afgelopen 1,5 jaar hebben wij een COP van 3,91. Moesten wij niet een dergelijk hoge vraag naar sanitair warm water hebben dan zou dit uiteraard nog een stuk hoger liggen.

Ten laatste nog even iets over isoleren. Ook hier staat een limiet op de dikte van de isolatie tov het nog te halen rendement. Je moet immers niet vergeten dat een dikkere isolatie niet enkel de prijs van isolatie behelst maar tevens afhankelijk van de constructie constructieve aanpassingen vergt zoals verbredingen fundering, kelderwanden, verbeterde gevelconstructies, enz... Om een woning energieneutraal te maken is buiten een goede isolatieschil een goed ontwerp (oriëntatie voor bezonning/beschaduwing) en het gebruik van de juiste technieken minstens even belangrijk.
Ook gelden bovenstaande zaken voor een energetische renovatie doch er dient in acht genomen te worden dat een dergelijk project niet steeds mogelijk is en in sommige gevallen zelfs duurder dan slopen/nieuwbouw.

 

[rhendrikx]

4. Zonnepanelen in Oost-West opstelling vs. Zuid-opstelling: zp in Zuid-opstelling leveren op jaarbasis altijd meer op dan in Oost-West opstelling. Oost-West opstelling eigenlijk enkel interessant als het aantal wenselijke panelen niet in Zuid-opstelling op hte dak past. Op plat dak draagt een Oost-West opstelling nauwelijks bij aan het beter 'uitsmeren' van de opbrengst over de dag doordat de panelen op platte daken tegenwoordig onder een rlatief lage hellingshoek worden geplaatst. Dus ook na de salderingswet verwacht ik geen financieel voordeel van een Oost-West opstelling tov. een Zuid-opstelling. Op hellende daken wordt de opstelling door het dak bepaald dus speelt de discussie eigenlijk niet. Oost-West opstelling ziet er wel mooier uit....

Sorry, maar dit is wel heel erg kort door de bocht. 0 op de meter moet het doel zijn, en dan heb je niets aan een hoog piekvermogen wat je met een zuid opstelling zal hebben. De nestaansluiting voor 0 op de meter met een oost/west opstelling kan veel kleiner zijn. Immers, gehele dag een paraboolopbrengst en geen hoge pieken. Juist na de salderingsregeling heb je hier ook meer aan. Wat heb je aan een hoog piekvermogen waardoor je relatief op een kort moment er veel gaat terugleveren, en later weer uit het net moet gaan halen en zonder salderingsregeling dus duurder uit zal zijn in tegen stelling tot een oost-west opstelling waarbij je een geleidelijke opbrengst hebt? Overigens is het echt onzin dat een goed aangelegd oost/west opstelling minder zal opbrengen dan een Zuid opstelling. Met CIS panelen van SolarEdge van maar 170/175 Wp haal je met gemak een betere opbrengst in oost/west dan met Kristaline panelen. Er zijn overigens erg veel verschillen in opbrengt van panelen, alleen de ziekelijke subsidie regeling waar er alleen naar Wp gekeken wordt zorgt vaak voor keuze in hope Wp panelen.


FM-170 Elektrische Zitmaaier | Frisian Motors Zakelijk met de hoogste MIA/VAMIL regeling als je Lithium accu's neemt.[/QUOTE]


Nog even over die Oost-West opstelling: het verschil in opbrengst tussen een oost-west en een zuid opstelling is kleiner naarmate de hellingshoek van de panelen lager is. Maar de totale jaarlijkse opbrengst van de oost-west opstelling is altijd lager dan die van een zuid opstelling, uiteraard bij een zelfde type zonnepaneel. Ook voor CIS panelen als van bijv. TSMC en Solar Frontier... CIS panelen zijn overigens prijstechnisch helemaal niet meer interessant sinds de minimum prijzen van poly en mono kristallijne panelen uit China omzeild worden door import vanuit mn. Vietnam. Overigens wel nog steeds de mooiste panelen! De enige goede redenen om panelen in Oost-West opstelling te zetten is dat er dan meer op het dak passen, het hellende dak nou eenmaal oost-west is georienteerd of omdat men het mooier vind. Het effect van het uitsmeren van de opbrengstpiek over de dag is bij de gangbare hellingshoeken op platte daken van 10..15 graden maar klein en speelt pas op z'n vroegst een rol na 1-1-2023 als de salderingswet zou worden versoberd....

Overigens is die meeropbrengst per Wp van de CIS panelen in de praktijk zo klein dat die helemaal niet te meten is. We hebben zelf proefopstelling gebouwd om dat na te gaan. Bovendien ligt het aantal Wp per m2 zonnepaneel bij deze panelen helaas nog steeds een stukje lager dan bij de mono kristallijne panelen. SInds de import uit Vietnam zijn een aantal grote marktpartijen zoals Solar Frontier en TSMC ook gestopt met het aanbieden van deze panelen in Europa omdat ze kwa prijs niet kunnen concurreren met mono kristallijn. Helaas want mn. de panelen van TSMC vonden we zelf wel erg mooi!

Die elektrische zitmaaier ga ik overigens zeker eens proefrijden...

 

[pvh]

Oost/West is inderdaad afhankelijk van de ligging van je dak. In mijn geval geeft oost/west meer ruimte en ik vindt de mindere milieu belastende aspecten van CIS en diepzwart uiterlijk belangrijker dan het goedkoopste uit te zijn. Degradatie heb jij hier overigens geen rekening mee gehouden/ CIS panelen degraderen echt veel minder dan Kristallijn. En als je dan ook nog de salderingsregeling welke echt volledig zal stoppen op 1 januari 2023 zal de berekening in veel gevallen toch echt in het voordeel van de CIS panelen doen gaan. Ook hier weer, lange termijn en duurzaamheid voorop bij mij. Zeker als je door de hoge Wp van Kristallijn een grotere netaansluiting nodig hebt. Zal je toch snel 100den euro's per jaar meer kosten, ook thuis.

Ja, ik baal er wel van dat SolarFrontier in Europa stopt voorlopig. Ik heb op de valreep nog een berg FS175 kunnen kopen. Maar hierna houdt het op. Ik heb dan 1500+ SF170/175. Maar ik zal toch proberen als ik nieuwe nodig heb deze buiten Europa dan maar te gaan betrekken.

 

[rhendrikx]

Oost/West is inderdaad afhankelijk van de ligging van je dak. In mijn geval geeft oost/west meer ruimte en ik vindt de mindere milieu belastende aspecten van CIS en diepzwart uiterlijk belangrijker dan het goedkoopste uit te zijn. Degradatie heb jij hier overigens geen rekening mee gehouden/ CIS panelen degraderen echt veel minder dan Kristallijn. En als je dan ook nog de salderingsregeling welke echt volledig zal stoppen op 1 januari 2023 zal de berekening in veel gevallen toch echt in het voordeel van de CIS panelen doen gaan. Ook hier weer, lange termijn en duurzaamheid voorop bij mij. Zeker als je door de hoge Wp van Kristallijn een grotere netaansluiting nodig hebt. Zal je toch snel 100den euro's per jaar meer kosten, ook thuis.

Ja, ik baal er wel van dat SolarFrontier in Europa stopt voorlopig. Ik heb op de valreep nog een berg FS175 kunnen kopen. Maar hierna houdt het op. Ik heb dan 1500+ SF170/175. Maar ik zal toch proberen als ik nieuwe nodig heb deze buiten Europa dan maar te gaan betrekken.

Goed bezig!

 

[basvk]

Wij willen een nieuw huis gaan bouwen. Liefste een nul-woning. Als de isolatie van de woning erg goed is, dan heb je weinig energie voor verwarmen nodig. Veel installateurs adviseren een warmtepomp. Best prijzig apparaat en installatie. Stel je steekt dat geld in meer zonnepanelen of besteed het aan betere isolatie en verwarm het huis lekker elektrisch met een paar KW maximaal. Rendement is dan misschien lager maar als ik toch zat energie vanuit het dak opwek dan is dat wellicht geen probleem.

Weten jullie iemand die hier ervaring mee heeft en mee kan brainstormen/adviseren?

Als ik de gevestigde installateurs benader, adviseren ze meteen een warmtepomp of een gas-CV ketel :-(

Thx!

Inderdaad maakt het bij een zeer goed geïsoleerd huis niet veel uit met welke techniek je verwarmt. Een stel infrarood panelen is waarschijnlijk genoeg. Je probleem in de winter is opgelost.
Maar, hoe beter het huis in de winter zijn warmte vast kan houden, hoe warmer je het zult hebben in de zomer, zeker wanneer het huis een lage warmtecapaciteit heeft (houtskeletbouw zonder beton bijv.).
Een (lucht/water) warmtepomp is dan fantastisch fijn, en die draait dan ook nog eens direct op je zonnepanelen. Als je de afgifte dan ook meteen via het plafond doet, door middel van in plafondplaten meegegoten of -gestuukte capillaire matten dan is de warmteopname via het plafond zodanig efficiënt dat je maar een kleine warmtepomp nodig hebt om de warmte naar buiten af te voeren.
In de winter stuur je er warm water doorheen en heb je enorm comfortabele stralingswarmte.

Een andere mogelijkheid is om ervoor te zorgen dat het huis een heel hoge warmtecapaciteit heeft waardoor er veel energie nodig is om het pand van temperatuur te laten veranderen. Dat zorgt er dan voor dat je huis niet zo snel opwarmt bij warm weer.
Dit is te bereiken door veel massa (beton bijv.) binnen de geïsoleerde schil op te nemen. Andere mogelijkheden zijn reservoirs met water of PCMs (phase changing materials).
Veel massa heeft wel zijn keerzijde qua CO2 footprint bij de bouw.
Welke oplossing financieel interessanter is hangt heel veel van de omstandigheden af, maar mijn onderbuikgevoel zegt me dat lichte bouw met capillaire matten en wp goedkoper zal zijn dan zware bouw...